... JAponya
Bristol Tsunamisi (1607):
İngiltere’nin su baskınlarına uğramasıyla 2 bin kişi yaşamını yitirdi.
Rodos Tsunamisi (1609):
Güneybatı Anadolu kıyılarında 10-12 bin kişi öldü.
Cascadia Tsunamisi (1700) :
Amerika kıtasının Kuzeybatı Pasifik açıklarında gerçekleşen çok büyük bir deprem, dev dalgalara neden oldu. Japonya’da, bu olayın yol açtığı hasarı tanımlayan yaklaşık 300 yıllık kayıtlar bulundu.
Lizbon Tsunamisi (1755):
Tsunami tarihinin en büyük felaketlerinden biri Portekiz’deki Lizbon depreminde yaşandı. Sağ kalan on binlerce Portekizli depremden yarım saat sonra gelen tsunami dalgalarıyla hayatlarını kaybetti. Ölü sayısı 100 bindi ve bu Lizbon nüfusunun üçte birinden fazlaydı.
Krakatoa Volkanı Patlaması ve Tsunamisi (1883):
Patlamaların sesi 3000 mil ötede Rodriquez adasında, Sri Lanka’da, Bangkok’ta, Avustralya’nın batı kıyılarında Perth’te bile duyuldu. 36 bin kişi can verdi.
Sanriku tsunamisi (1896):
Tsunami tek bir uyarı bile vermeden Japonya’nın kuzeydoğusunu vurduğunda 20.000′den fazla kişi yaşamını yitirdi.
Aleut Adası-Pasifik Tsunamisi (1946):
Hawaii ve Alaska’da tsunamiden 165 kişi öldü. Alaska açıklarındaki tsunami beş saat içinde Hawaii kıyılarına ulaştı. Bu olay, Büyük Okyanus tsunami uyarı sisteminin geliştirilmesini hızlandırdı.
Şili Tsunamisi (1960):
9,5 büyüklüğündeki bir deprem (kayıtlara geçen en büyük örnek) Büyük Okyanus boyunca 2200 can alan dalgaları tetikledi. Bu felaket, halkın tsunamilere karşı eğitilmesinin gerekliliği konusunda yetkilileri alarma geçirdi. Buna karşın Hawaii’de, uyarılar yapıldığında insanlar izlemek için rıhtıma toplandı. (Şili açıklarında deniz dibinde oluşan 9.5 büyüklüğündeki bu depremin ardından yine son yüzyılın en büyük, en güçlü dalgaları görüldü. 11 metre yüksekliğindeki tsunami, Şili’de bin, Hawaii’de 61 kişinin ölümüne yol açtı.)
Dalgalar, saatte 750 kilometre hızla Japonya kıyılarına ulaştı ve değdiği yeri yıktı. Tsunaminin katettiği mesafe yani Şili-Japonya arası yaklaşık 17 bin kilometre.
Vajont Barajı, İtalya (1963):
Barajda devasa bir heyelan oluştu. Tetiklenen tsunamiyle birlikte 2 bin insan bir anda hayatını kaybetti.
Good Friday Tsunamisi (1964):
9.2 büyüklüğündeki Good Friday Depremi’nin yarattığı tsunami dalgaları Alaska, İngiliz Kolombiyası, Kaliforniya ve kuzeybatı Pasifik kıyılarını vurdu. 121 kişi öldü.
Tumaco Tsunamisi (1979):
Kolombiya’da 6 balıkçı köyü yok oldu ve yüzlerce insan hayatını kaybetti.
Okuşhiri Tsunamisi (1993):
Küçük Okişhiri adasında 202 kişi hayatını kaybetti. Yüzlerce insan yaralandı ve kayboldu.
Papua Yeni Gine Tsunamisi (1998):
Ölümcül dalgalarıyla kıyı şeridindeki çok dar bir alanı vuran bu tsunami, 2000′den fazla kişinin ölümüne yol açarak gözlemcileri şaşırttı. Uzmanlar daha sonraları bunun nedeninin deniz altında bir zemin kayması olduğunu öğrendi; o dönemde bunun tsunamiyi tetikleyen olaylardan biri olduğunu çok az kişi biliyordu. Şimdi ise bu tür kaymaların, birçok kıyıyı tehdit ettiği biliniyor.
Hint Okyanusu Tsunamisi (2004):
26 Aralık 2004′de Endonezya’nın Sumatra adası yakınlarında meydana gelen 9.15 büyüklüğündeki depremde oluşan tsunami dalgalarından ötürü 283 bin 100 insan hayatını kaybetti. Tsunami tarihinin en ölümcül olayıydı. Yetkililer bu deprem ve tsunamisinin yaralarının en az 10 yıl sarılamayacağı düşüncesindedir.
2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi
2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi, 11 Mart 2011'de, Japonya'nın Tōhoku bölgesinde 9,0 Mw büyüklüğünde gerçekleşen depremdir. Merkez üssü Tōhoku bölgesinin doğu kıyısında, yerin 24,4 km derinliğinde deprem meydana geldi. ABD Jeolojik Araştırma Kurumu tarafından ilk etapta 7.9 olarak belirlenen depremin şiddeti sonradan yapılan açıklamayla 8.8, daha sonrasında ise 8.9 olarak belirtildi, son olarak ise Japonya büyüklüğü 9.0'a yükseltti. 9.0 büyüklüğünde olan deprem Japonya'da yaşanan en büyük deprem olduğu; dünyada ise en büyük ilk beş depremin arasında olduğu açıklandı. Japon hükümeti, felaketi resmi olarak "Büyük Doğu Japonya depremi" olarak adlandırdı. Deprem sonrasında bölgede yüksekliği 37.9 metreye varan tsunami dalgaları meydana geldi.
Tsunami ülkede çok büyük zarara yol açtı. Depremde 15,828 kişi hayatını kaybetti ve 3760 kişi hâlen kayıp olarak belirtiliyor. Kara ve demiryolları ağır hasar gördü, çeşitli yerlerde yangınlar çıktı ve bir baraj yıkılarak bölgeyi su basmasına neden oldu. Kuzeydoğu Japonya'da 4.4 milyon ev elektriksiz, 1.5 milyon ev ise susuz kaldı, deprem sonucu gıda sıkıntısı da meydana geldi. Deprem sonucu Fukuşima Nükleer Elektrik Santralinde tsunami sonucu kazalar meydana geldi.
Deprem sonrasında doğan tsunamilerde, dalgalar saatte 500 km hızla Hawaii'ye ulaştı.
İngiltere’nin su baskınlarına uğramasıyla 2 bin kişi yaşamını yitirdi.
Rodos Tsunamisi (1609):
Güneybatı Anadolu kıyılarında 10-12 bin kişi öldü.
Cascadia Tsunamisi (1700) :
Amerika kıtasının Kuzeybatı Pasifik açıklarında gerçekleşen çok büyük bir deprem, dev dalgalara neden oldu. Japonya’da, bu olayın yol açtığı hasarı tanımlayan yaklaşık 300 yıllık kayıtlar bulundu.
Lizbon Tsunamisi (1755):
Tsunami tarihinin en büyük felaketlerinden biri Portekiz’deki Lizbon depreminde yaşandı. Sağ kalan on binlerce Portekizli depremden yarım saat sonra gelen tsunami dalgalarıyla hayatlarını kaybetti. Ölü sayısı 100 bindi ve bu Lizbon nüfusunun üçte birinden fazlaydı.
Krakatoa Volkanı Patlaması ve Tsunamisi (1883):
Patlamaların sesi 3000 mil ötede Rodriquez adasında, Sri Lanka’da, Bangkok’ta, Avustralya’nın batı kıyılarında Perth’te bile duyuldu. 36 bin kişi can verdi.
Sanriku tsunamisi (1896):
Tsunami tek bir uyarı bile vermeden Japonya’nın kuzeydoğusunu vurduğunda 20.000′den fazla kişi yaşamını yitirdi.
Aleut Adası-Pasifik Tsunamisi (1946):
Hawaii ve Alaska’da tsunamiden 165 kişi öldü. Alaska açıklarındaki tsunami beş saat içinde Hawaii kıyılarına ulaştı. Bu olay, Büyük Okyanus tsunami uyarı sisteminin geliştirilmesini hızlandırdı.
Şili Tsunamisi (1960):
9,5 büyüklüğündeki bir deprem (kayıtlara geçen en büyük örnek) Büyük Okyanus boyunca 2200 can alan dalgaları tetikledi. Bu felaket, halkın tsunamilere karşı eğitilmesinin gerekliliği konusunda yetkilileri alarma geçirdi. Buna karşın Hawaii’de, uyarılar yapıldığında insanlar izlemek için rıhtıma toplandı. (Şili açıklarında deniz dibinde oluşan 9.5 büyüklüğündeki bu depremin ardından yine son yüzyılın en büyük, en güçlü dalgaları görüldü. 11 metre yüksekliğindeki tsunami, Şili’de bin, Hawaii’de 61 kişinin ölümüne yol açtı.)
Dalgalar, saatte 750 kilometre hızla Japonya kıyılarına ulaştı ve değdiği yeri yıktı. Tsunaminin katettiği mesafe yani Şili-Japonya arası yaklaşık 17 bin kilometre.
Vajont Barajı, İtalya (1963):
Barajda devasa bir heyelan oluştu. Tetiklenen tsunamiyle birlikte 2 bin insan bir anda hayatını kaybetti.
Good Friday Tsunamisi (1964):
9.2 büyüklüğündeki Good Friday Depremi’nin yarattığı tsunami dalgaları Alaska, İngiliz Kolombiyası, Kaliforniya ve kuzeybatı Pasifik kıyılarını vurdu. 121 kişi öldü.
Tumaco Tsunamisi (1979):
Kolombiya’da 6 balıkçı köyü yok oldu ve yüzlerce insan hayatını kaybetti.
Okuşhiri Tsunamisi (1993):
Küçük Okişhiri adasında 202 kişi hayatını kaybetti. Yüzlerce insan yaralandı ve kayboldu.
Papua Yeni Gine Tsunamisi (1998):
Ölümcül dalgalarıyla kıyı şeridindeki çok dar bir alanı vuran bu tsunami, 2000′den fazla kişinin ölümüne yol açarak gözlemcileri şaşırttı. Uzmanlar daha sonraları bunun nedeninin deniz altında bir zemin kayması olduğunu öğrendi; o dönemde bunun tsunamiyi tetikleyen olaylardan biri olduğunu çok az kişi biliyordu. Şimdi ise bu tür kaymaların, birçok kıyıyı tehdit ettiği biliniyor.
Hint Okyanusu Tsunamisi (2004):
26 Aralık 2004′de Endonezya’nın Sumatra adası yakınlarında meydana gelen 9.15 büyüklüğündeki depremde oluşan tsunami dalgalarından ötürü 283 bin 100 insan hayatını kaybetti. Tsunami tarihinin en ölümcül olayıydı. Yetkililer bu deprem ve tsunamisinin yaralarının en az 10 yıl sarılamayacağı düşüncesindedir.
2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi
2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi, 11 Mart 2011'de, Japonya'nın Tōhoku bölgesinde 9,0 Mw büyüklüğünde gerçekleşen depremdir. Merkez üssü Tōhoku bölgesinin doğu kıyısında, yerin 24,4 km derinliğinde deprem meydana geldi. ABD Jeolojik Araştırma Kurumu tarafından ilk etapta 7.9 olarak belirlenen depremin şiddeti sonradan yapılan açıklamayla 8.8, daha sonrasında ise 8.9 olarak belirtildi, son olarak ise Japonya büyüklüğü 9.0'a yükseltti. 9.0 büyüklüğünde olan deprem Japonya'da yaşanan en büyük deprem olduğu; dünyada ise en büyük ilk beş depremin arasında olduğu açıklandı. Japon hükümeti, felaketi resmi olarak "Büyük Doğu Japonya depremi" olarak adlandırdı. Deprem sonrasında bölgede yüksekliği 37.9 metreye varan tsunami dalgaları meydana geldi.
Tsunami ülkede çok büyük zarara yol açtı. Depremde 15,828 kişi hayatını kaybetti ve 3760 kişi hâlen kayıp olarak belirtiliyor. Kara ve demiryolları ağır hasar gördü, çeşitli yerlerde yangınlar çıktı ve bir baraj yıkılarak bölgeyi su basmasına neden oldu. Kuzeydoğu Japonya'da 4.4 milyon ev elektriksiz, 1.5 milyon ev ise susuz kaldı, deprem sonucu gıda sıkıntısı da meydana geldi. Deprem sonucu Fukuşima Nükleer Elektrik Santralinde tsunami sonucu kazalar meydana geldi.
Deprem sonrasında doğan tsunamilerde, dalgalar saatte 500 km hızla Hawaii'ye ulaştı.